Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogurodzicy (obecnie kościół pw. Narodzenia NMP)
Położenie
Na wschód od Ustrzyk Dolnych, niecałe 10 km od granicy z Ukrainą znajduje się wieś – Krościenko. W zachodniej części miejscowości w widłach potoków Strwąż i Stebnik na niewielkim wzgórzu stoi drewniana cerkiew pw. Narodzenia Bogurodzicy (obecnie kościół rzymskokatolicki pw. Narodzenia NMP).
Historia
Budowa cerkwi w Krościenku rozpoczęła się w 1764 roku, a zakończono ją 5 lat później, kiedy to została konsekrowana. Sto lat od rozpoczęcia budowy przeprowadzono gruntowny remont świątyni, podczas którego budynek oszalowano deskami oraz dobudowany został przedsionek. W 1951 roku po korekcie granic świątynia została opuszczona, a po pięciu latach przejęta przez greckich emigrantów i od tego czasu użytkowana jako owczarnia oraz magazyn miejscowej spółdzielni produkcyjnej. W tym też czasie całkowitemu zniszczeniu uległo wyposażenie wnętrza łącznie z podłogą i drzwiami.
Dziś
W 1971 roku świątynię przejęli katolicy i do obecnej chwili jest ona użytkowana jako kościół pw. Narodzenia NMP. W 1973 roku przeprowadzono pierwszy remont, podczas którego odnowiono budynek. Po piętnastu latach przeprowadzono kolejne prace mające na celu odnowienie zabytku.
Architektura
Budowla ma prezbiterium skierowane w kierunku wschodnim. Posiada konstrukcję zrębową, trójdzielną. Nad nawą znajduje się kopuła na ośmiobocznym tamburze, pokryta podobnie jak i pozostała część dachu gontem. Nad prezbiterium i babińcem znajdują się wieżyczki z cebulastymi hełmami. Wewnętrzne sklepienie cerkwi jest belkowane, spięte dwoma skrzyżowanymi tragarzami.
Wnętrze/Wyposażenie
W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych niemal zupełnie zniszczono wyposażenie świątyni. Do dziś zachowała się jedynie kamienna chrzcielnica oraz niewielkie fragmenty ikonostasu z XVII i XIX wieku, które można obejrzeć w łańcuckim muzeum w Dziale Sztuki Cerkiewnej.
Co warto zobaczyć?
Od zachodniej strony cerkwi znajduje się XIX – wieczna dzwonnica, która jest wykonana z drewna na kamiennej podmurówce i pokryta gontowym daszkiem. Na uwagę zasługuje również znajdujący się nieopodal zabytkowy cmentarz przycerkiewny. Szczególnie ciekawym jest znajdujący się tuż obok cerkwi nagrobek jednego z tutejszych proboszczów wykonany w kształcie trumny.
Opracowanie: Agnieszka Pytlińska
Jadąc od Ustrzyk Dolnych w kierunku granicy z Ukrainą, cerkiew znajdziemy się tuż przy drodze krajowej 84, po prawej stronie około 50-100m od drogi i około 800m przed centrum Krościenka i skrzyżowania z drogą wojewódzką 890 Zjazd do cerkwi jest oznakowany.
