Cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskewii w Leszczowatem (obecnie kościół filialny Matki Bożej Różańcowej w Wańkowej)
Historia
Pierwsza wzmianka o cerkwi w Leszczowatem pochodzi z 1717 roku, ale z tego co można wywnioskować była to już kolejna cerkiew w tej wsi. W 1850 roku na miejscu wspominanej wyżej świątyni zbudowano kolejny, drewniany budynek. W 1861 roku do północnej ściany cerkwi dobudowana została drewniana kaplica. Szczególne starania w kwestii jej budowy wykazywał Edmund Kraiński. Obecnie możemy podziwiać następczynię cerkwi z 1850 roku, którą wzniesiono w 1922 roku. W 1937 roku cerkiew została odnowiona i ozdobiona polichromią figuralną i ornamentalną. Autorami polichromii są Wołoszyński i Żonira, zaś jej piękno można podziwiać do dziś, gdyż zachowała się w doskonałym stanie.
Dziś
Cerkiew pw. św. Paraskewii w Leszczowatem od roku 1948 pełni funkcję kościoła rzymskokatolickiego. Najprawdopodobniej właśnie dzięki temu polichromia oraz niektóre części wyposażenia zachowały się w tak dobrym stanie.
Architektura
Cerkiew w Leszczowatem to świątynia drewniana, orientowana o konstrukcji zrębowej, oszalowana pionowo deskami. Zbudowana jest na planie krzyża łacińskiego. Prezbiterium jest zamknięte trójbocznie. Na dachu znajduje się cebulasta kopuła na ośmiobocznym tamburze. Dachy zwieńczone są baniastymi wieżyczkami. Cerkiew tradycyjnie składa się z trzech części: prezbiterium, nawy i babińca.
Wnętrze/Wyposażenie
Z dawnego wyposażenia (w tym z ikonostasu) zachowały się dwa ołtarze boczne z XVIII wieku, XIX-wieczne wrota carskie i diakońskie, ikona Chrystusa nauczającego w ramie z XVIII wieku, ikona Ukrzyżowania (Pasja) z II połowy XVII wieku oraz XIX –wieczne ikony przedstawiające św. Mikołaja i Matkę Boską z Dzieciątkiem.
W prezbiterium można zobaczyć także ołtarz nakryty baldachimem. Wrota diakońskie przyozdobione są wizerunkami św. Mikołaja oraz Michała Archanioła.
Co warto zobaczyć?
Obok cerkwi znajduje się dzwonnica słupowa z 1717 roku. W pobliżu zaś można również zobaczyć grobowiec rodziny Kraińskich, którzy byli właścicielami wsi Leszczowate. Wewnątrz grobowca znajdują się trzy trumny.
Opracowanie: Agnieszka Pytlińska
Do Leszczowatego najłatwiej trafić jadąc od Ustrzyk Dolnych w kierunku Krościenka i granicy z Ukrainą (droga krajowa84). Tuż za Ustrzykami w miejscowości Brzegi Dolne należy skręcić w lewo w kierunku na Łodynę i dalej kierować się na miejscowości Wola Maćkowa, Leszczowate, Berlików. Cerkiew znajduje się około 6-7km od Brzegów Dolnych, po lewej stronie około 100m od drogi. Zjazd do cerkwi jest oznakowany.
