Cerkiew w Stefkowej

Cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskewy w Stefkowej (ob. kościół rzymskokatolicki p.w. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny)

Historia

Cerkiew w Stefkowej powstała w latach 1836-1840. Jej fundatorem był Andrzej Górski. Świątynia została konsekrowana w 1840 roku, jej patronką została św. Paraksewia. Z przekazów ustnych wynika, że w założeniach budowla miała pełnić funkcję kościoła katolickiego, ponieważ we wsi znajdowała się już mała drewniana cerkiew. Jednakże po pożarze tejże, fundatorzy przekazali prawie ukończony budynek wiernym wyznania grekokatolickiego, natomiast wyznawcy obrządku rzymskokatolickiego otrzymali ziemię pod budowę kościoła. Kościół powstawał zaledwie kilkaset metrów dalej. Niestety z powodu wybuchu II wojny nigdy nie został ukończony. Obecnie można w Stefkowej zobaczyć resztki tej niedokończonej świątyni.

Dziś

Od 1947 roku budynek cerkwi pełni rolę kościoła filialnego pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, parafii w Olszanicy.

Architektura

Cerkiew jest orientowana o konstrukcji zrębowej. Ściany pokryte są gontem, dach kalenicowy. Nad nawą główną znajduje się mała wieżyczka na sygnaturkę. Bryła cerkwi tradycyjnie trójdzielna. Prezbiterium na planie kwadratu z dwoma zakrystiami. Od strony zachodniej znajduje się babiniec oraz wieża o konstrukcji słupowej, najprawdopodobniej dobudowana w okresie późniejszym.

Wnętrze/Wyposażenie

We wnętrzu świątyni znajduje się płaski strop, który podobnie jak ściany pokryty jest polichromią przedstawiającą sceny pochodzące z Nowego Testamentu. Będąc w świątyni warto zwrócić uwagę na pozostałości po zdemontowanym ikonostasie znajdujące się na ścianach po obu stronach prezbiterium. Jest tam m.in. ikona Chrystusa Tronującego. Z prawej strony prezbiterium można podziwiać fragment ołtarza cerkiewnego pochodzącego z 1797 roku, który został ufundowany przez Wasyla Bodnara oraz jego matkę. Ołtarz zawiera ikonę Opieki Matki Boskiej (Pokrow) wraz z postaciami fundatorów. Po lewej stronie ołtarza znajduje się obraz przedstawiający św. Rodzinę, natomiast na południowej ścianie pod chórem można zobaczyć XVII – wieczny obraz przedstawiający św. Hieronima. Po północnej stronie prezbiterium na ścianie zostały zawieszone skrzydła carskich wrót pochodzące ze zdemontowanego ikonostasu. W pobliżu ołtarza znajdują się również ręcznie zdobione drzewce do sztandaru.

Co warto zobaczyć?

Po południowej stronie cerkwi znajduje się słupowa, pokryta gontem dzwonnica pochodząca z 1906 roku. A niedaleko niej dwa bliźniacze nagrobki fundatora świątyni Andrzeja Górskiego oraz jego brata. Na północ od budynku można zobaczyć pozostałości po cmentarzu przycerkiewnym. Znajdują się tam pojedyncze groby z przełomu XIX i XX wieku.

Opracowanie: Agnieszka Pytlińska